بررسی علل احتمالی اوضاع نابسامان اقتصادی
حجت الاسلام والمسلمین مهدی خطیبی کارشناس ارشد مسائل اقتصادی و از اساتید برجسته حوزه علمیه طی یادداشتی نوشت : راجع به شرایط کنونی و افزایش نرخ ارز و سکه چهار احتمال وجود دارد.
1. علت، مربوط به بیرون مرزها و دسیسه خارجی باشد.
2. علت نابسامانی، سفته بازان داخلی باشند.
3. علت نابسامانی، خیانت برخی مدیران ارشد باشد؛
4. علت، ضعف مدیریت مسئولان اقتصادی در سه سطح تشخیص، تصمیم و اجرا باشد.
بررسی احتمال اول:
اثبات این مطلب کار ساده ای نیست و نمی توان به کسی حتی مظنون شد و تا زمانی که ثابت نشود نباید روی این احتمال حساب باز کرد.
بررسی احتمال دوم:
سفته بازان داخلی اگر چه قدرت دارند اما در حدی نیستند که دولت را به چالش بکشند. دولت اصلی ترین عرضه کننده ارز است و بخش قابل توجهی از تقاضای ارز نیز توسط دولت برای رفع نیازهای ارزی صورت می گیرد.
بررسی احتمال سوم:
اگر چه دشمنان بیرونی همیشه ایجاد مزاحمت کرده اند اما به اذعان نهادهای بین المللی اقتصاد ایران تا حدود 80 درصد متکی به خود است و 20 درصد وابسته به بیرون است و علی القاعده نباید تا این حد منفعل باشد.
بررسی احتمال چهارم:
شواهد این احتمال را تأیید می کند. فروش روزانه حدود یک و نیم میلیون بشکه نفت با قیمت حدود 90 دلار درآمد خوبی را برای دولت ایجاد کرده است که بتواند اوضاع را تثبیت کند. خصوصا آنکه صادرات غیر نفتی در ده ماه اخیر به بیش از 45 میلیارد دلار رسیده در حالی که واردات حدود 48 میلیارد دلار بوده است. یعنی دولت برای جبران کسری تراز به 3 میلیارد دلار احتیاج دارد که به راحتی از محل درآمد های نفتی قابل جبران است.
به نظر می رسد آقای رئیس جمهور باید در اولین فرصت تیم اقتصادی را بازچینی کند. تجربه یک سال گذشته نشان داده تیم فعلی از ضعف مدیریت در سه سطح تشخیص، تصمیم و اجرا رنج می برد.