میراث مادر را قدر بدانیم؛ حجاب گوهر فاطمی است
به گزارش خبرنگار سهیل سنقر حجاب به معنای پوشانیدن و نام چیزی است که پوشانیدن با آن انجام می‌گیرد و هر چیزی که میان دو چیز، جدایی می‌اندازد، حجاب گویند و هر چیزی که مانع از چیز دیگر شود او را حجب کرده است و در کلامی دیگر خداوند منّان می‌فرماید: «وَمِنْ بَیْنِنَا وَبَیْنِکَ حِجَابٌ» (سوره فصلت/آیه ۵)؛ «میان ما و شما فاصله‌ای در نحله و دین وجود دارد، نیز بدین معنا به کار رفته است».
شهید مطهری در مورد واژه حجاب با تأکید بر مفهوم پوشش بیان می‌کند: «کلمه حجاب هم به معنی پوشیدن است و هم به معنی پرده و حاجب» که عموما به معنی پرده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این کلمه از آن جهت مفهوم پوشش می‌دهد که پرده وسیله پوشش است و شاید بتوان گفت که به حسب اصل لغت هر پوششی حجاب نیست، آن پوششی حجاب نامیده می‌شود که از طریق پشت پرده واقع شدن صورت گیرد.
حجاب در کلام‌الله مجید در سوره‌های نور و احزاب به صراحت و وضوح تبیین شده، در این آیات شریفه حدود حجاب، آثار و کارکردهای آن بیان شده است؛ در حقیقت، حجاب زن مسلمان به فتوای همه مراجع معروف تقلید در این زمان یکی از ضروریات دین است.
نکته مهم در بررسی حجاب از نظر دین مبین اسلام، این است که نگرشی مطابق با فطرت و هویت حقیقی زنان است که نه تنها یک بُعدی نبوده، بلکه همه ابعاد و جوانب شخصیت زن مسلمان در بُعد مادی و معنوی را مد نظر قرار داده است. عدم توجه به حجاب و عفاف زمینه انحطاط فرهنگی و معنوی جامعه را فراهم می‌کند
فریبا کرمی در گفتگو با خبرنگار سهیل سنقر، اظهار داشت: کینه‌توزی دشمنان اسلامی و توطئه‌های استکبار جهانی به سرکردگی آمریکای جهان‌خوار و راه‌اندازی بحران‌های اقتصادی، سیاسی، امنیتی و تنش‌های اجتماعی که همه ما مصادیق بسیاری از آن را از اول انقلاب تا حال، شاهد بوده‌ایم و از همه مهم‌تر راه‌انداختن جنگ تحمیلی که بیشترین منابع و سرمایه‌های مادی و معنوی کشور را به خود اختصاص داد، باعث شد که فرصت برای برنامه‌ریزی صحیح از مسئولان سلب شود.
این فعال فرهنگی در ادامه ابزار داشت: افرادی که از طرفی شناخت درستی از اسلام ندارند و از طرف دیگر، در معرض بمباران تبلیغات سوء دشمنان قرار دارند، چه بسا حجاب را قید وبندی برای خود احساس کرده و مراعات آن را با آزادی مادی و جسمی خود سازگار نبینند و به دنبال دست یافتن به راحتی و آسان بودن زندگی، خیلی زود به افکار و عقاید دشمن که در این زمینه القاء می‌شود، گرایش پیدا کنند و در دامی که برای آنها نهاده شده گرفتار آیند.
وی در ادامه افزود: متأسفانه ما نتوانسته‌ایم الگوهای مناسب فرهنگی از نظر پوشش، رفتار و بسیاری از مناسبات اجتماعی را به دختران و زنان ارائه دهیم که مورد توجه آنها قرار گیرد و آن را الگوی خود سازند در حالی که دشمن از این خلاء فرهنگی سود جسته و با ترویج الگوهای مصرفی، بی‌بند و باری در میان جوانان و نوجوانان را بسط داده و قبح بسیاری از مسائل غیراخلاقی را از بین برده است.
مدرس و طلبه حوزه علمیه تأکید داشت: اهمیت ندادن به عفاف و حجاب از سوی برخی از زنان، کم‌توجهی مسئولان و متولیان امور فرهنگی به اجرای آن در جامعه، آثار زیان‌بار فردی و اجتماعی به دنبال خواهد داشت و ممکن است به تدریج بنیادهای ارزشی و اخلاقی را سست و متزلزل کند و زمینه‌های انحطاط فرهنگی و معنوی را فراهم سازد، عرصه‌های فرهنگی به افراد خوش ذوق، متعهد، متدین و متخصص نیازمند است که به صورت دقیق و عمیق بتوانند مسائل اسلامی را از منابع غنی اسلامی فهمیده و به شیوه صحیح و در کتاب‌های معارف اسلامی دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها و همه سطوح آموزشی جامعه ارائه دهند به صورتی که مطالب این کتاب‌ها جوانان را جذب کند و توجه به معنویت، اخلاق و ارزش‌های دینی را در وجود آنها نهادینه سازد البته کارهای زیادی در این زمینه شده است ولی کافی نیست و ما هنوز در آغاز راهیم.
وی بیان کرد: پس از انقلاب اسلامی، گرایش به دین و معنویت و انجام دستورات دینی به نحو خوبی رشد یافت و متولیان فرهنگ کشور وضعیت اجتماعی را پاک و سالم دانسته و به تصور این که این روند و این فضا ادامه خواهد داشت، کمتر برای تبیین و استمرار فرهنگ دینی که حجاب و عفاف نیز جزو آن است، سرمایه‌گذاری کردند و به مسائل دیگری که گمان می‌کردند از اولویت و اهمیت بیشتری برخوردار است پرداختند.
کرمی تصریح کرد: همه کشور‌های اسلامی به ویژه کشور عزیزمان ایران و نظام مقدس جمهوری اسلامی در حال حاضر مورد شدیدترین تهاجمات فرهنگی قرار دارد و استکبار جهانی با امکانات بسیار گسترده و به‌کارگیری دهها و صد‌ها فرستنده رادیویی و تلویزیونی و کانالهای بیشمار ماهوارهای و شبکههای گسترده خبری و رسانه‌ای و صرف میلیارد‌ها دلار، به شدت میکوشد ارزش‌های معنوی و اخلاقی و اعتقادات دینی را زیر سؤال ببرد و جوانان مسلمان را از پایبندی به آموزههای دینی دور سازد و آنها را به سمت اباحی‌گری و بیحیایی سوق دهد و آزادی بی‌بند و باری را ترویج دهد.
وی افزود: آنها با شعار‌های پوج فمنیستی احساسات و عواطف زنان را تحریک می‌کنند و با کمک زنان و دخترانی که سخت در ورطه جهل و غفلت غوطه ورند یا در دام باند‌های فساد و تبهکاری گرفتار شدهاند، تلاش می‌کنند به کلی جوانان را از معارف الهی دور سازند و ارزش‌های اخلاقی و دینی را وارونه جلوه دهند و به جای آنها ضد ارزشها را ارزش وانمود کنند و جامعه را به آن سمت و سو ترغیب کنند، امید است مسئولان ذی‌ربط با تمهیدات درست و به موقع راه کارهای مناسبی را ارائه دهند که کارگشا باشد.
رزمندە حجاب و عفاف در جامعه اسلامی خانواده است
ناهید شاه‌ملکی در گفتگو با خبرنگار سهیل سنقر ، اظهار داشت: بررسی تاریخ پوشش اسلامی در سال‌های پس از انقلاب اسلامی، نشان دهنده کاهش گرایش زنان به پوشش اسلامی
در مقایسه با اقبال گسترده زنان به رعایت پوشش در سال‌های اولیه پس از پیروزی انقلاب است.
وی بیان داشت: چرا با وجود تریبون‌ها و تبلیغات و تأکید‌های بسیار بر مسأله حجاب، سیاست‌ها و برنامه‌های ما در مدیریت و مقابله با پوشش با توفیق کم‌تری مواجه هستند؟ در جواب باید گفت بررسی‌ها نشان می‌دهد که این اقدامات به دلایل مختلفی از جمله، مقطعی و گذرا بودن، عدم شناخت واقعیت اجتماعی بدپوشی و دلایل ایجاد‌کننده آن و در نتیجه عدم به‌کارگیری روش‌های صحیح در برخورد با آن، با وجود هزینه‌های بسیار عمدتاً با شکست مواجه شده است.
استاد حوزه علمیه در ادامه ابراز داشت: به نظر می‌رسد از یک سو، واقعیت اجتماعی بدپوشی و بدحجابی به درستی تحلیل نشده و از سوی دیگر، حدود مداخله حکومت و همچنین، نحوه مداخله حکومت به درستی تعیین نشده است.
وی تأکید داشت: بدپوشی زمانی یک مسئله اجتماعی است که در قالب یک فراخوان برخاسته از مشارکت همگانی، اکثریت مردم خواهان اصلاح وضعیت موجود شوند؛ به نظر می‌رسد وجود چنین تمایلی در میان اکثریت مردم جامعه با تردید روبه رو است بنا بر آن چه گفته شد، از منظر جامعه شناختی، واقعیت اجتماعی بدپوشی در جامعه ما تا تبدیل شدن به یک مسأله اجتماعی فاصله دارد و هنوز با توجه به تعریف مسأله اجتماعی و معیار‌های آن، به مسأله تبدیل نشده است.
این فعال فرهنگی خاطر نشان کرد: نکته مهم این است که آیا فقط مسئله پوشش زنان در جامعه تغییر کرده یا موارد دیگری هم با تغییر روبه رو بوده است؟ آیا پوشش و ذائقه و ارزش‌های مردان در جامعه تغییر نکرده است؟ آیا الگوهای معیشتی و اقتصادی و پولی ما تحول نیافته است؟ آیا اوقات فراغت و الگوی عبادت و الگوی معماری و عزاداری‌ها و مناسک ملی-مذهبی ما تغییر نکرده است؟ تغییرات در پوشش زنان معلول است یا علت؟ آیا عوامل دیگری که در جامعه وجود دارند و دیده نمی‌شوند و گا‌هاً در عرصه نظری اهمیت بیشتری نسبت به حجاب دارند، تغییر نکرده‌اند.
شاه‌ملکی خاطرنشان کرد: باید توجه کنیم که در فهم مسأله، توجه به علت‌ها و یافتن درک درستی از آنها، از توجه به معلول‌ها مهم‌تر است و دامن زدن به علت و در عین حال، نقدِ معلول و برخورد نظامی و قهری با آن، آیا تناقض محسوب نمی‌شود؟
وی تصریح کرد: ما دائماً به مسئله حجاب و علت‌العلل بودن آن برای آسیب‌های اجتماعی توجه می‌کنیم؛ اما باید در تحلیلی اجمالی، توجه کنیم که به موازات مدرن شدن جامعه ما، بسیاری از عرصه‌های حیات فردی و جمعی ما تغییر پیدا کرده که از جمله آن مسأله پوشش و آرایش و مدیریت بدن زنان _شامل جراحی‌های زیبایی، آرایش، رژیم غذایی و مواردی از این نوع است.
شاه‌ملکی بیان کرد: دامنه فضای عمومی تغییرات، تحت تأثیر مدرنیته، به حوزه پوشش هم کشیده شده و از این رو لازم است که علت و مسئله اصلی فهم و معلوم شود که سهم ما در دامن زدن به علت اصلی چیست تا بتوانیم به درک درستی از مسأله حجاب دست یابیم، همچنین باید نسبت به الگوهای ذهنی و آرمانی خود، نگاه انتقادی داشته باشیم.
وی افزود: آیا تمام آن چیزی که در جامعه وجود دارد و مورد اعتراض قرار می‌گیرد، غیر اسلامی است یا بخشی از آن را می‌توان به عنوان نوعی از پوشش اسلامی و قابل قبول پذیرفت؟ به تعبیر دیگر، ما احتیاج داریم که ابتدا، تصویری قابل قبول و در عین حال کارآمد از الگوی پوشش مطلوب زنان و دختران در جامعه داشته باشیم و سپس فاصله‌گیری از این الگو را تبیین کنیم و در ناحیه سیاست‌گذاری نیز تلاش کنیم به این الگوی مطلوب دست یابیم.
مدرس و طلبه حوزه علمیه گفت: از جمله عوامل مؤثر بر بدپوشی زنان و دختران در جامعه ایران این است که بخشی از این عوامل مختص جامعه ایرانی و بخشی دیگر متأثر از غلبه فرهنگ‌های مهاجم و ایفای نقش مؤلفه‌های فراگیر فرهنگی در این عرصه است.
وی افزود: رسانه‌ها و خصوصاً رسانه‌های دیداری و نقش آنها در هنجارزدایی از پوشش و حجاب اسلامی و ملی هم بی‌اثر نیست برهمین اساس رسانه بر جاذبه‌های ظاهری زنان تأکید دارد و انگیزه‌هایی وجود دارد که پیام رسانه‌های دیداری به هنجارزدایی از پوشش و حجاب اسلامی تمایل پیدا کنند.
شاه‌ملکی تأکید کرد: یکی از کارهای دولتی در مواجهه با مسئله حجاب، تسهیل‌گری و هدایت است و دولت، نباید همت خود را صرفاً به سیاست‌های انضباطی و انقباضی معطوف کند همچنین لازم است روحانیت مردمی، خانواده منسجم و... احیاء شوند و حجاب و سایر هنجار‌های دینی را در جامعه تحقق ببخشند و در کنار این الگوی مداخله غیرمستقیم و حمایت‌گرانه دولت می‌تواند برخی از اقدامات و استراتژی‌های دیگر از جمله «تراکم‌زدایی فرهنگی» و «توجه به فضا‌های شهری» را در دستور کار قرار دهد.
وی تصریح کرد: احیای ارزش‌های دینی به طور عام و حجاب به طور خاص، بدون احیای خانواده و ایفای نقش فعال خانواده و بودن آن در صف مقدم مصاف فرهنگی، ممکن نیست که منظور این نیست دولت و حوزه‌های علمیه و نیروی انتظامی در قبال حجاب وظیفه ندارند؛ اما مَثَلِ داستان حجاب در ایران، مَثَلِ رزمنده‌ای است که در جامعه می‌جنگد و تمام جامعه در پشت جبهه از وی حمایت می‌کنند.
شاه‌ملکی اذعان کرد: رزمندە حجاب و عفاف در جامعه اسلامی خانواده است و بقیه نهاد‌ها باید پشت سر خانواده حرکت کنند و به گونه‌ای عمل کنند که خانواده و نهادهای تربیتی به شکل درون‌زا بحث حجاب را خود مدیریت کنند.
نقش مهم مادران و خانواده در گسترش فرهنگ عفاف و حجاب جامعه
سحر فرهادی نیز در گفتگو با خبرنگار سهیل سنقر ، اظهار داشت: انسان موجودی آموزش‌پذیر است و آنچه که در جامعه کمتر مورد آموزش قرار گیرد به تبع کم رنگ و بی‌ارزش می‌شود، مثلاً اگر از زمان ابتدایی در دبستان‌ها با اهمیت و حساسیت بچه‌ها را نسبت به حجاب و عفاف مقید تربیت کنیم و بر اثر تبلیغ زیاد و آموزش متناسب با سن آنها و استفاده از جذابیت‌ها و خلاقیت‌ها قطعاً بچه‌ها علاقه‌مند به حجاب خواهند شد و آن وقت است که نه تنها یک نسل را مؤمن و محجب بار می‌آوریم بلکه هرکدام از بچه‌ها همانند یک مبلغ نوپا در امر حجاب عمل خواهند کرد البته همدلی در خانواده و همراه شدن اعضای خانواده بسیار به موفقیت در امر ترویج عفاف و حجاب کمک می‌کند.
این فعال حوزه اجتماعی ادامه داد: متأسفانه گا‌هاً خود خانواده و مخصوصاً پدر و مادر درگیر جذابیت‌های غیراخلاقی ماهواره‌ها یا رسانه‌های کذاب و متجاوز به سلامت و روان نهاد خانواده می‌شوند و کودک از همان کودکی دچار تناقض بین فرهنگ محیط آموزشی به‌خصوص مدرسه و فرهنگ خانه و رفتار پدر و مادر می‌شوند گاهی حتی خود فرهنگ رسانه‌ای ناخواسته باعث ترویج برخی فرهنگ‌های غلط می‌شوند از جمله اینکه نشان دادن افراد مرفه و پولدار با ظاهر آراسته و دل‌فریب و شیک و به تصویر کشیدن افراد با حجاب و چادری به شکل قشر کم بضاعت این تضاد خود به تنهایی کافی است تا به اشتباه القا کننده این امر باشد که افراد مرفه از پوشش اسلامی دور هستند و به فرهنگ و الگو و پوشش غربی نزدیک‌ترند.
فرهادی ادامه داد: مخاطب حتی اگر از رسانه یا سینما هم الگو بگیرد ناخودآگاه جذب این اشاعه فرهنگ زندگی پرزرق و برق و پوشش نامتناسب و خوش گذرانی‌های بی‌رویه خواهدشد، متأسفانه رسانه‌ها بیشتر به سمت حسی شدن معانی پیش می‌روند و کمتر به سمت نشان دادن آثار ویرانگر این آسیب‌ها در اثر دورشدن از فرهنگ مذهبی و دینیمان هستند، شاید مقطعی این فیلم‌ها پرمخاطب شوند اما به خودی خود تأثیر زیادی در ترویج پوشش و فرهنگ نامتناسب با مذهب و ریشه‌های ملی و آیینیمان می‌گذارد و اینجاست که راه برای تهاجم فرهنگی از سوی بیگانگان هموارتر می‌شود و کم کم فرهنگ تهی غرب این بار با شیوه‌های جذاب تر به قلب جوانان نفوذ می‌کند که شاهد ترویج زیاد این بی‌بندوباری و بی‌حجابی در اقشار جامعه به‌خصوص قشر حساس گروه نوجوانان و جوانان از لحاظ آسیب‌پذیری تربیتی می‌شویم.
وی بیان کرد: مسئله فرهنگ را باید پر رنگ کرد واقعاً باید توجه ویژه‌ای به این مهم شود چرا که اگر فرهنگ ضعیف شود یا آن‌گونه که لازم است به آن پرداخته نشود آسیب‌های اجتماعی یکی پس از دیگری در جامعه اتفاق می‌افتد که مسائل مربوط به عفاف و حجاب و تضاد در مسائل آموزشی و عدم تبین الگوی متناسب با جامعه اسلامی را در پی خواهد داشت.
این کارشناس الهیات و حوزه دین ادامه داد: مسئله عفاف و حجاب بسیار گسترده و شمول‌پذیر است به‌خصوص مدیریت دستگاه‌های نظارتی و عملکرد طراحان مد و لباس در ترویج آیین اسلامی ما در پوشش معقول و در عین حال جذاب برای نسل امروزمان بسیار راه گشاست کنار آنها رسانه‌ها و استفاده افراد مطرح و الگو از این شیوه معقول پوشش به کمک هدایت مادران به سمت تربیت کودکانی حجاب‌پذیر خود به خود سکان کشتی عفاف و حجاب به سمت جامعه آرمانی پیش خواهد رفت که هدف شهداء و رهبر عزیزمان باشد و به امید خداوند سبحان آماده کردن جامعه ایران اسلامی برای ظهور امام زمان (عج) خواهدشد.
وی در پایان بیان کرد: نقش خانواده، مدارس، دانشگاه، دستگاه‌های نظارتی، طراحان مد و لباس، رسانه‌ها سینما، مادران عزیزمان می‌تواند راه‌گشا باشد، همه دست به دست هم می‌توانیم با تهاجم فرهنگی مبارزه کنیم و اجازه نفوذ و ترویج بی‌حجابی و دوری از عفاف را ندهیم چرا که شکاف فرهنگی برای هر جامعه‌ای آغازگر پذیرش آسیب‌های اجتماعی ویرانگر از جمله بی‌حجابی خواهد شد ولی با تمرکز بر این موضوعات می‌توانیم معضلات را در این حوزه رفع و در نهایت کنترل کنیم.
به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»، در گذر زمان مسأله حجاب روبه کم‌رنگ‌تر شدن است اما اقدامات فرهنگی تاکنون با قدرت انجام نگرفته تا جایی که اکنون عده‌ای بدحجابی که نه بلکه بی‌حجابی می‌کنند چرا که دشمن در غفلت مسئولان فرهنگی و نهادهای آموزشی و خانواده‌ها در این حوزه با تمام توان سرمایه‌گذاری کرده است.
